Ριπλέι

Το αποτέλεσμα των εκλογών χτες ήταν έκπληξη για πολλούς. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος, που αντλούσε δύναμη από το «Όχι» στο σχέδιο Αννάν, έμεινε εκτός δεύτερου γύρου.Αναμφίβολα το δημοψήφισμα για το σχέδιο Αννάν του 2004 ήταν η στιγμή που σημάδεψε την νεότερη πολιτική ιστορία της Κύπρου. Η επίδραση που είχε η παρουσία του για λίγο ακόμα προέδρου της Κύπρου στην καταψήφιση του σχεδίου ήταν μάλλον καταλυτική. Πολλοί είδαν στο πρόσωπο του Τάσσου -καθ' υπερβολήν μάλλον- ένα νέο Εθνάρχη. Η συγκυβέρνηση υπό τον Παπαδόπουλο παρά τις πολλές προστριβές και τις διαφωνίες φαινόταν αποφασισμένη να συνεχίσει. Τα πρώτα σύννεφα ήρθαν με την αποχώρηση του ΑΚΕΛ από τον συνασπισμό που στήριζε τον Παπαδόπουλο, και την απόφαση του κόμματος για αυτόνομη κάθοδο με τον Δημήτρη Χριστόφια ως υποψήφιο.

Σπουδάζοντας στην Ελλάδα, παρακολουθούσα, όσο μου επέτρεπε το πρόγραμμά μου, την προεκλογική διαδικασία από τηλεοράσεως και μέσω του κυπριακού e-τύπου. Διέκρινα ότι από το στρατόπεδο Παπαδόπουλου αυτό που ήταν η κορωνίδα της προεκλογικής ήταν το "ηχηρό Όχι" του 2004. Γνώριζα ότι στην Κύπρο το κυπριακό ήταν ανέκαθεν το βασικό θέμα κάθε εκλογής. Το προβάδισμα που είχε ο άνθρωπος που πρωτοστάτησε σε κάτι που είχε συσπειρώσει το 76% του λαού, αναφορικά με το Κυπριακό, το θεωρούσα βέβαιο.

Βλέποντας τις δημοσκοπήσεις που έβγαιναν κατά καιρούς η πτώση του Τάσσου και ο περιορισμός του στα ποσοστά των κομμάτων που τον στήριζαν άρχισε να υποδεικνύει ότι ίσως το "Ναί" και το "Όχι" δεν θα ήταν τα μοναδικά κριτήρια ψήφου. Φαινόταν ότι η στρατηγική του επιτελείου του Τάσσου δεν μπορούσε να αποδώσει. Παράλληλα από τα άλλα δύο επιτελεία προβαλλόταν συνεχώς το σύνθημα "Μαζί" για μια δίκαιη λύση, για νέα αρχή, για να ξανακερδίσουμε τους συμμάχους στην ΕΕ κλπ. Επίσης η δυναμική που τελικά θα είχε η αριστερή υποψηφιότητα ήταν άγνωστη καθ' ότι είναι η πρώτη τέτοια κάθοδος του ΑΚΕΛ.

Η άνοδος Κασουλίδη και Χριστόφια στις δημοσκοπήσεις είχε σταματήσει μέσα στον Δεκέμβριο στα ποσοστά που λίγο πολύ φαινόντουσαν μέχρι μια βδομάδα πριν παγιωμένα ως προς τις διαφορές. 32+% ο Τάσσος, γύρω στο 30% Χριστόφιας - Κασουλίδης. Μια τελευταία έκπληξη πριν τις εκλογές αποτέλεσε, για μένα, και το debate των τριών υποψηφίων για το κυπριακό. Σε αυτό έβλεπα ένα Τάσσο, ο οποίος δεν μπορούσε να πείσει, ο οποίος έδειχνε "κουρασμένος" στο να υπερτονίζει το παρελθόν. Σε αντίθεση ο Δημήτρης Χριστόφιας και ο Κασουλίδης νομίζω μοιράστηκαν τις εντυπώσεις, με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ να κερδίζει ίσως στα σημεία, σκιαγραφώντας κάτι από το δικό τους σχέδιο για το μέλλον. Επίσης η διαφωνία του Χριστόφια με τον Τάσσο για τις διαπραγματεύσεις στο Μπούργκνστοκ μάλλον ήταν μια ατυχής στιγμή των δυο που έδειξε τα ρήγματα πάνω από τα οποία προσπαθούσε να βαδίσει η τριμερής (προ της διαλύσεως της) Αυτό το σημείο εκμεταλλεύθηκε και ο Κασουλίδης για να διερωτηθεί μετά το debate για το πώς οι δυο άνδρες συνεννοούνταν κατά την διακυβέρνηση.

Οι τελευταίες συζητήσεις πριν την κάλπη είχαν από την πλευρά του Παπαδόπουλου ως επίκεντρο το "'Οχι", από την πλευρά Κασουλίδη την ευρωπαϊκή στρατηγική και από την πλευρά Χριστόφια την επαναπροσέγγιση.

Στις χτεσινές εκλογές τελικά ήρθε η ανατροπή των προγνώσεων. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά δείχνουν ότι η τελευταία εβδομάδα έπαιξε σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του τελικού αποτελέσματος. Ο Κασουλίδης συγκέντρωσε σαφώς μεγαλύτερο ποσοστό των ψηφοφόρων που αποφάσισαν τελευταία στιγμή. Τελικά ίσως μερικοί επηρεαστήκαν και από το debate. Από την άλλη από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του exit poll, που είδα στο ΡΙΚ, και από τα τελικά αποτελέσματα φαίνεται ότι ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ κατάφεραν να επανακτήσουν τα ποσοστά τους, μέρος των οποίων είχε απωλεσθεί κατά το δημοψήφισμα του '04 και όσα προηγήθηκαν. Από την άλλη το συνολικό ποσοστό του Παπαδόπουλου είναι χαμηλότερο από το αθροιστικό ποσοστό των κομμάτων που τον στηρίζουν, πράγμα που δείχνει ότι ψηφοφόροι των μεγάλων κομμάτων, που είχαν κερδιθεί στις βουλευτικές του 2006, μάλλον την έκαναν για τα παλαιά τους στρατόπεδα.

Έτσι τελικά φαίνεται ότι το "Ναί" και το "Όχι" για το σχέδιο Αννάν σιγά σιγά, μετά από 4 σχεδόν χρόνια γίνονται δυσδιάκριτα στο εκλογικό αποτέλεσμα. Και το ερώτημα είναι: Έγινε το "Όχι" και το "Ναί", "Μαζί";

Βασικά δύσκολα μπορεί να απαντήσει κανείς με σιγουριά κάτι τέτοιο. Το σίγουρο είναι ότι στον δεύτερο γύρο των εκλογών έχει περάσει ένας υποψήφιος καθαρά του "ΝΑΙ" και ένας του "ΝΑΙ περίπου". Είναι μια αλλαγή απόφασης του λαού; Ή μήπως η αλαζονεία της εξουσίας, η φθορά λόγω της πενταετούς διακυβέρνησης, και η πρόταση αβεβαιότητας του Τάσσου με βάση το παρελθόν και ανχές ελπίδες για ελπίδα στο μέλλον τρόμαξε τον κόσμο; Μήπως από την άλλη απλά τα κομματικά φρονήματα παρελθούσας της ανάγκης και του διαφαινόμενου "κινδύνου" επανισχυροποιήθηκαν;

Το καθεστώς στο οποίο φαίνεται ότι κινείται ο συσχετισμός δυνάμεων παραπέμπει περισσότερο όχι στο "Μαζί" αλλά στο προ-Αννάν "χώρια" καθεστώς. Οι δηλώσεις των δυο υποψηφίων που πέρασαν στον δεύτερο γύρο, ομολογουμένως, ήταν ιδιαίτερα προσεγμένες. Το "μαζί" δέσποζε σε κάθε πρόταση. Όπως σε κάθε φράση ήταν έκδηλο το χρύσωμα για το χάπι προς τον μεγάλο χαμένο της βραδιάς Τ. Παπαδόπουλο. Χριστόφιας και Κασουλίδης γνωρίζουν ότι η απόφαση του ΔΗΚΟ είναι κρίσιμη για τον δρόμο προς το προεδρικό και φρόντισαν αυτό να το κάνουν υπερβολικά έκδηλο στις πρώτες δηλώσεις τους, όπου τα γλοιώδη καλά λόγια μέχρι αηδίας περίσσεψαν.

Επί της ουσίας όμως, ο δεύτερος γύρος μεταξύ ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ, θα ξυπνήσει στην Κύπρο σκηνές από τα παλιά. Ίσως τα όχι και τόσο παλιά. Σκηνές που σαν καρικατούρες βλέπουμε στα γήπεδα τα Σαββατοκύριακα. Με τις δεξιές και τις αριστερές ομάδες και τους δεξιούς και αριστερούς οπαδούς. Ή στα αριστερά και δεξιά καφενεία των χωριών. Οι εκλογικές μάχες στην Κύπρο πάντα είχαν μια μυρωδιά δεξιάς και αριστεράς. Για πρώτη φορά όμως οι δύο εκπρόσωποι δεξιάς και αριστεράς, ΔΗΣΥ - ΑΚΕΛ, αναμετρούνται αυτοπροσώπως. Με τους δικούς τους υποψηφίους. Τόσα χρόνια υποβόσκουσα στον λαό, η "μάχη" δεν φαίνεται να έχει ξεπεραστεί ποτέ στην Μεγαλόνησο.

Καλή ψήφο.