Rewind

Με αφορμή το σχόλιο του Νικόλα στο θέμα για το "όπλο του Γιώργου" σκέφτηκα να επιχειρήσω μια ειδησειογραφική σταχυολόγηση της κατάστασης όπως αυτή διαμορφώνεται τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα γύρω από το οικονομικό "θαύμα" της χώρας.

Δύο στοιχεία αναφοράς παραθέτω αρχίζοντας. Πρώτα, ποιο είναι το χρέος της χώρας. Είναι 300000000000 € χονδρικώς. Και το δεύτερο, το έλλειμα του προϋπολογισμού για το 2009, που ξεπέρασε το 12.9% (Ελευθεροτυπία 3/4) του ΑΕΠ. Έστω ότι καλύπτεται με δάνεια το χρέος, με επιτόκια στο 6%. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται 18 € δισεκ. επιπρόσθετα για τόκους. Φαίνεται χαρακτηριστικά η συγκριτική κατάσταση στην ΕΕ για το 2009.

Μέτρα πάνε κι έρχονται. Το τελευταίο δίμηνο-τρίμηνο η κυβέρνηση προσπαθεί γράφοντας και σβήνοντας, σχεδόν στο πόδι να κλείσει ένα εισπρακτικό πλαίσιο που θα διασφαλίσει αρχικά μια περιστολή στις δαπάνες, με σκοπό την αρχή της εξυγείανσης. Αυτό το ρίχνουν και λίγο σαν απαίτηση των κακών αγορών και της ΕΕ, αλλά αν λειτουργήσει επιτέλους κάποιο σχέδιο εξυγείανσης οφελιμένη θα είναι μάλλον η ίδια η χώρα.

Εκτός στόχων τα έσοδα του κράτους για το πρώτο τρίμηνο με 23 εφορίες απο τις 67 της Αθήνας να μην δίνουν καν στοιχεία. Η απόκλιση αγγίζει σε ορισμένες εφορίες και το 20%. Με αυτό υπ' όψη μάλλον δυσκολα θα επιτευχεί ο στόχος της είσπραξης €1,5 δισ. (από τα 32 των βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών) για το 2010 (ΣΚΑΪ 14/4). Τέτοια στοιχεία είναι που θέτουν και σε αμφισβήτηση την δυνατότητα το αυστηρό πρόγραμμα να εφαρμοστεί από ένα "απείθαρχο και ανυπάκουο πληθυσμό" όπως έγραφε κάποτε η Bild (και αντιδρούσαν στην Ελλάδα). Σημειωνω εδώ ότι το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών ισοούται με το ποσό που μετά κόπου κατάφερε να κλειδώσει η Ελλάδα για δανεισμό από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Αυτό για το οποίο θα λάβει ένα σωρό μέτρα για να το αποκτήσει, ισούται με τις μη καταβληθήσες οφειλές προς το κράτος!

Διαρροές "ελλήνων ανώνυμων (και μη) αξιωματούχων" που κάνουν την κατάσταση ακόμα χειρότερη. Αρχικά δινόταν η εντύπωση ότι αυτές οι διαρροές μπορεί να προερχόντουσαν και από μια στρατηγική μπλόφας, αλλά μάλλον γρήγορα άλλαξε η αντίληψη και αποδόθηκε σε "βαθιά λαρύγγια" (ΝΕΑ). Γενικά στο θέμα της επικοινωνιακής διαχείρισης, της όποιας επικοινωνιακής διαχείρισης υπήρξε, το σύστημα έπασχε. Τα ήξεις αφίξεις για το αν θα χρησιμοποιηθεί ο μηχανισμός και για το αν ήθελαν το Νομισματικό Ταμείο, είναι ένα μνημείο αυτής της δυσλειτουργίας στην επικοινωνία. Κάθε τί θετικό θα ακολουθούταν από μια γκάφα, που θα έκανε τα spreads να επιστρέψουν στον ουρανό. Και σε κάθε κύκλο ανεβοκετεβάσματος για κάποιο λόγο αυτά θα κατέληγαν πιο πάνω.

Κινητοποιήσεις, γενικά, του εργαζόμενου πληθυσμού δεσπόζουν συχνά στις διεθείς ειδήσεις, προβάλλοντας τη δυσκολία που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση στην επιβολή των μέτρων που σχεδιάζει. Χαρακτηριστικό είναι βέβαια ότι οι κινητοποιήσεις έχουν αποτέλεσμα, με τα νομοσχέδια να αλλάζουν όντως μετά από τις διάφορες πιέσεις, πράγμα που από τη μια δείχνει την προχειρότητα του σχεδιασμού αλλά και από την άλλη ανοίγει την πόρτα σε όλους για παρόμοιες κινητοποιήσεις. Πρακτικό αποτέλεσμα, η οικονομία υπολειτουργεί σημειώνοντας περισσότερες ζημιές τη στιγμή που χρειάζεται ακριβώς το αντίθετο. Μην ξεχνούμε στην απαρχή της τελικής ευθείας της κατηφόρας ότι η Ελλάδα ήταν μπλοκαρισμένη από 20 και πλέον αγροτικά μπλόκα για τρεις και πλέον εβδομάδες, χωρίς καμμιά ουσιαστική προσπάθεια από την κυβέρνηση να επιβάλει κάπως κάποια τάξη. Πιο πρίν ήταν το κεντρικό λιμάνι της χώρας από τους λιμενεργάτες που διαμαρτύρονταν, και σταμάτησαν μόνο όταν τους έκλεισαν χρυσά συνταξιοδοτικά οφέλη, και πολλές παρόμοιες περιπτώσεις.

Θετικό σημείο στην όλη ιστορία είναι ότι ακόμα ο πρωθυπουργός, παρότι πριν 1 χρόνο ήταν ακόμα ο Γιωργάκης, χαίρει αυξημένης υποστήριξης σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις και η αξιωματική αντιπολίτευση παρά τις επικοινωνιακές (και αχρείαστες εν πολλοίς) κορώνες συμπαρίσταται.

"Επίθεση" αγορών. Είναι ίσως ο μόνος παράγοντας που δεν μπορεί να ελέγξει η Ελλάδα, και λέω ίσως, γιατί ούτε τους παράγοντες που θεωρητικά μπορεί να ελέγξει φαίνεται να τους ελέγχει. Οι αγορές, τις οποίες η Ελλάδα έχει απόλυτη ανάγκη, και κανείς πλην οι ίδιοι οι χειρισμοί της χώρας δεν επέβαλε αυτή την ανάγκη, κρατούν τα επιτόκια δανεισμού σε επίπεδα που είναι απαγορευτικά για τη χώρα. Δάνειο με επιτόκια στο 7% και άρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης μάλλον είναι απαγοητευτικός συνδυασμός. Ένας συνδυασμός που όπως δείχνουν και οι εξελίξεις το τελευταίο 12ωρο θα οδηγήσει την κυβέρνηση στη λύση του δανεισμού με τους επαχθείς όρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ο μακροοικονομικός σχεδιασμός για τη χώρα, αυτή τη στιγμή φαίνεται να είναι μεγάλη πολυτέλεια αφού πρακτικά η κατάσταση στα οικονομικά μου θυμίζει μια δήλωση ενός εκ των διοικητικών της British Airways που είχα διαβάσει πέρσι στους Times. Έλεγε το στέλεχος ότι "κάθε πρωί που ανοίγουμε τα γραφεία βλέπουμε με τρόμο το ταμείο μήπως δούμε το Ζ (zero)". Κάπως έτσι και η Ελλάδα αυτή τη στιγμή αγωνιά για το αν θα μπορέσει να δανειστεί για να περάσει μέχρι τον επόμενο δανεισμό.