Dura lex

Με το φούσκωμα σιγά σιγά του σκανδάλου Siemens στο Ελληνικό του κομμάτι και το διαφαινόμενο ζήτημα με τις Miesens που εισέπραξαν πολλοί πολιτικοί και διοικητικοί γίνεται λόγος για το θέμα της ευθύνης των υπουργών και το αν αυτοί μπορούν να δικαστούν. Χωρίς να έχω κάποια σχέση με νομικά, απλά από περιέργια, ψάχνοντας χτες λίγο το θέμα βρήκα ότι στην Ελλάδα οι ποινικές ευθύνες υπουργών εμπίπτουν στο άρθρο 86 του συντάγματος το οποίο αναθεωρήθηκε το 2001. Με βάση αυτό ορίζεται η διαδικασία για παραπομπή υπουργού σε δίκη που είναι η ακόλουθη:

Χρειάζεται να αποφασίσει το Κοινοβούλιο δύο φορές, με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (σ. δηλ 151), ώστε να ασκηθεί ποινική δίωξη. Την πρώτη φορά, για να συσταθεί η ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και τη δεύτερη, όταν το πόρισμα της επιτροπής αυτής εισαχθεί στην Ολομέλεια, η οποία τελικά αποφασίζει για την άσκηση ή μη διώξεως.

Είναι προφανές ωστόσο ότι αν ο «εγκαλούμενος» υπουργός ανήκει στο κόμμα που διαθέτει την πλειοψηφία στη Βουλή, τότε η λήψη αποφάσεως της Βουλής, τόσο για τη σύσταση της ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής που θα διενεργήσει την προκαταρκτική εξέταση όσο και την τελική κρίση για τη δίωξη, καθίσταται σχεδόν αδύνατη.

Ιωάννης Βαρβιτσιώτης - Ευρωβουλευτής ΝΔ | Τα Νέα

Ουσιαστικά δηλαδή επί της θητείας της κυβέρνησης, ιδίως αν αυτή έχει άνετη πλειοψηφία δίκη δεν βλέπει ο υπουργός. Επίσης στο κείμενο η πιθανότητα δίωξης περιορίζεται ακόμα περισσότερο με το ότι «η Βουλή μπορεί να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της (να συστήσει δηλαδή επιτροπή και να ασκήσει δίωξη) μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος».

Δηλαδή αν ένα αδίκημα έγινε κατά την θητεία της βουλής 2004-2007 τότε αν δεν διωχθεί μέχρι την λήξη της 2ης συνόδου της παρούσας βουλής, δηλαδή μέχρι το Ιούνιο του 2009, δεν μπορεί να διωχθεί και παραγράφεται.

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλος εξηγά στην Καθημερινή της Κυριακής ότι υπάρχουν λόγοι που επιβάλλουν την ύπαρξη του καθεστώτος αυτού, και έχουν να κανουν με την προστασία του πολιτικού βίου, ενώ δέχεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγεί ίσως και σε συγκάλυψη ευθυνών. Σημειώνει δε ότι στην προηγούμενη του μορφή το άρθρο έδινε την μισή περίοδο δίωξης και το 2001 αυτή διπλασιάστηκε. Δηλαδσή πόση ήταν η περίοδος; Ένας χρόνος; Μέχρι δηλαδή να τα πάρει ο άλλος τα δωράκια του το είχαμε συγχωρέσει.

Το καθεστώς αυτό έχει διαμορφωθεί σε πάρα πολλές χώρες ήδη από τον 18ο - 19ο αιώνα για τρεις κυρίως λόγους: πρώτον, για να μην χρησιμοποιείται η απειλή ποινικής δίωξης ως πολιτικό όπλο στα χέρια των αντιπάλων. Δεύτερον, για να μην μετατρέπεται μια υπουργική πράξη με πολιτικό ή απλώς διοικητικό περιεχόμενο, σε ποινική υπόθεση με μία απλή μηνυτήρια αναφορά. Τρίτον, για να εκκαθαρίζονται γρήγορα οι σχετικές υποθέσεις και να μην επιβαρύνουν τον δημόσιο βίο

Ευ. Βενιζέλος Βουλευτής ΠΑΣΟΚ | Καθημερινή 22-06-2008

Το ζήτημα δηλαδή του ποιοί "τα πήραν" από την Siemens είναι για τις κυβερνήσεις πριν το 2004 απλά ρητορικό, αφού για τα στελέση τους δεν υπάρχει καμμία ευθύνη πλέον. Μόνο ηθική, αλλά αυτή η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά τους ηθικούς και ενάρετους σε αντίθεση με τις ποινικές και νομικές, και αυτοί που "τα πήραν" μάλλον από ηθική και αρετή δεν πρέπει να ξεχώριζαν. Επίσης για την προηγούμενη κυβέρνηση (04-07), αν δεν έσκαγε το θέμα από την τράπεζα στο Λίχτενσταιν και κατόπιν στην γερμανική δικαιοσύνη για έρευνα, μάλλον δεν θα προλαβαίναμε την προθεσμία του Ιουνίου του 09 ώστε να κατηγορηθεί, αν κατηγορηθεί, κανένας. Πάντα μιλάμε για στελέχη κυβερνήσεων γιατί για τους απλούς (απλούς, λέμε τώρα!) θνητούς dura lex sed lex. Τα εκατομμύρια, με άλλα λόγια, σε καλή μεριά κύριοι υπουργοί.

Ωραία καλύψατε και πάλι τα νώτα σας. Γιατί πέρσι όλοι θυμάστε την διαδικασία για να τεθούν άρθρα του συντάγματος προς αναθεώρηση από την παρούσα βουλή. Εγώ θυμάμαι τα άρθρα 16 για τα πανεπιστήμια και 24 για τα δάση. Το 86 για την ευθύνη υποργών δεν το θυμάμαι να χαλόυσε την κυβέρνηση και να ήθελε να το αλλάξει. Και αυτό το λέω γιατί πολλοί κυβενητικοί βουλευτές της τηλεκορνίζας το τονίζουν ότι "με βάση τον νόμο του ΠΑΣΟΚ για την ευθύνη υπουργών δεν υπάρχουν διώξεις...". Αφού ρε παιδιά σας πείραζε το θέμα γιατί δεν το βάλατε το άρθρο για αναθεώρηση;